Utrechtse zorginnovators maken gezondheidszorg weerbaar

De Sociaal-Economische Raad (SER) sloeg drie jaar geleden al alarm: door de oplopende personeelstekorten staat de kwaliteit van de gezondheidszorg onder druk. Zowel de SER als het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport zien een grote behoefte aan goede digitale innovaties om de zorg te versnellen. ROM Utrecht Region sprak twee Utrechtse bedrijven die vooroplopen in digitale zorgversnellers. Wat betekenen zij voor het Nederlandse zorglandschap, waarom kiezen ze voor de regio Utrecht en wat is hun visie op de toekomst van de zorg?

De gezondheidzorg telt nu zo’n 1,4 miljoen werknemers. Naar verwachting zijn er in 2040 meer dan 2 miljoen mensen nodig. Dit betekent dat straks een kwart van alle werkende Nederlanders in de zorg actief zou moeten zijn. De Utrechtse zorgtechnologiebedrijven Performation en NEXUS werken aan oplossingen om de zorg efficiënter in te richten, waardoor zorginstellingen meer kunnen met minder mensen. We vroegen ze naar de impact die zij maken en welke kansen ze zien in de regio.

Innovaties en impact

Het Bilthovense Performation richt werkprocessen in ziekenhuizen effectiever in door de inzet van digitale tools, data en advies. CEO Huub Deterd (foto): ‘Met slimme data-analyses en algoritmes herkennen we relevante patronen en doen we betrouwbare voorspellingen, waarmee we zorgprofessionals ondersteunen. We brengen zo bijvoorbeeld in kaart hoeveel bedden er op elk moment nodig zijn en hoe je de capaciteit van medewerkers zo goed mogelijk benut. Door relevante informatie te ontsluiten helpen we ziekenhuizen betere beslissingen te nemen. Zodat ze met dezelfde capaciteit een groter aantal patiënten van kwalitatieve zorg kunnen voorzien.’

“In ziekenhuizen zijn er structureel meer bedden dan zorgmedewerkers.”

– Huub Deterd, CEO Performation

En daar is behoefte aan. ‘Ziekenhuizen kampen met een continue schaarste aan specialisten, assistenten en verpleegkundigen’, weet Deterd. ‘Er zijn structureel meer bedden dan zorgmedewerkers. Het ene moment is het veel te druk, het andere moment wordt de schaarse capaciteit niet volledig benut. In een tijd waarin de zorgvraag sneller stijgt dan het aanbod is dat een groot probleem.’ Door de inzet van digitale tools laat Performation verschillende ziekenhuisafdelingen effectiever samenwerken om capaciteitsverspilling te voorkomen. ‘We vormen zo de verbindende schakel tussen afdelingen, zodat ze de in-, door- en uitstroom beter kunnen verdelen en afstemmen.’

Elektronische patiëntdossiers en keuzevrijheid

Een andere digitale innovatie die zorgverleners efficiënter laat werken, is het elektronische patiëntdossiersysteem (EPD): een digitaal platform om op afstand patiëntinformatie uit te wisselen.  Een EPD geeft zorgverleners van verschillende organisaties of afdelingen een beter en completer patiëntbeeld, bespaart tijd bij de intake en verschaft patiënten inzicht in hun zorgtraject.

“We zijn afhankelijk van heel specialistische mensen met kennis van zowel ICT-systemen als zorgprocessen.”

– Fred Hiddinga, algemeen directeur NEXUS Nederland

NEXUS Nederland in Vianen ontwikkelt zulke EPD’s voor ziekenhuisafdelingen, zorginstellingen en revalidatiecentra. In tegenstelling tot vergelijkbare oplossingen biedt NEXUS een open systeem, dat gegevens kan uitwisselen met ieder ander systeem dat een zorgorganisatie al gebruikt. ‘We staan bekend om onze grote keuzevrijheid’, zegt algemeen directeur Fred Hiddinga (foto). ‘We koppelen en integreren software van andere aanbieders relatief makkelijk met ons platform, waardoor je bij ons niet het volledige systeem hoeft af te nemen. Op die manier geven wij onze klanten de vrijheid om specifieke software te behouden of naar wens in te richten.’

Vestigingsklimaat en kansen in regio Utrecht

De regio Utrecht biedt met name vanwege de centrale ligging een goed vestigingsklimaat voor de zorginnovators. ‘We zijn afhankelijk van heel specialistische mensen met kennis van zowel ICT-systemen als zorgprocessen’, licht Hiddinga toe. ‘En die waren vóór de grote personeelsschaarste al moeilijk te vinden. En om bij te blijven in de snelle technologische ontwikkelingen, hebben we steeds nieuw talent nodig. Vianen is vanuit iedere richting goed bereikbaar, wat ons als werkgever aantrekkelijker maakt.’

Bij Performation herkennen ze dat. Deterd: ‘We zijn nu met zo’n 160 slimme mensen, maar zoeken altijd meer talent met de juiste kennis en data-skills. Onze gunstige ligging helpt bij het aantrekken van medewerkers vanuit het hele land. Ook voor het vinden en binden van klanten en samenwerkingspartners is onze locatie een pluspunt.’ Zo werkt Performation onder meer nauw samen met het Integraal Kankercentrum Nederland, het RIVM en GGD GHOR, die alle drie in het centrum van Utrecht zijn gevestigd.

Toekomst van digitale zorg

Performation werkt al ruim 25 jaar datagedreven en NEXUS is actief in 25 landen wereldwijd. Ook voor deze pioniers is het een uitdaging om de steeds snellere technologische ontwikkelingen bij te benen. Hiddinga: ‘Gegevensuitwisseling in persoonlijke gezondheidsomgevingen is inmiddels de standaard geworden. Patiënten krijgen een steeds grotere invloed op hun eigen zorgtraject en meer inzicht in hun medische dossier. Dat bespaart de zorgverlener tijd, maar zorgt ook voor strengere wet- en regelgeving waaraan voldaan moet worden. En er is een grote behoefte aan centralisatie van de vele zorgsystemen die nu door elkaar worden gebruikt.’

“Data kan je ontzettend veel vertellen, als je er maar slim gebruik van maakt.”

– Huub Deterd, CEO Performation

De ontwikkelingen in zowel de digitale zorg als het technologielandschap dwingen de bedrijven tot verandering. ‘We moeten steeds sneller ontwikkelen om voorop te blijven lopen’, merkt Hiddinga. ‘Dat betekent dat we meer collega’s met specifieke kennis nodig hebben.’ Met de oplopende zorgtekorten verwacht Deterd dat ook de behoefte aan goede data-analyses de komende jaren alleen maar groeit. ‘Data kan je ontzettend veel vertellen, mits je er slim gebruik van maakt. Bijvoorbeeld hoe je medisch specialisten slimmer inroostert, of de patiënt op afstand beter ondersteunt met digitale oplossingen en thuismonitoring. Zo richt je complexe zorgprocessen effectiever in en kunnen ziekenhuizen meer patiënten helpen zonder aan kwaliteit in te boeten.’

ROM helpt om voorop te blijven

Bij die uitdagingen zien beide bedrijven een belangrijke rol voor ROM Utrecht Region weggelegd. Deterd: ‘De ondersteuning van de ROM is zeer waardevol voor mkb-bedrijven als wij, bijvoorbeeld door de kennis, netwerken en informatie over subsidiemogelijkheden die ze bieden.’ Hiddinga vult aan: ‘De ROM jaagt kennisdeling in de regio aan, stelt ons op de hoogte van relevante events en brengt ons in contact met potentiële partners.’ De conclusie onderschrijven ze beiden: ‘De ROM helpt ons om onderscheidend te blijven in een snel veranderende markt.’